THE BEGINNING OF APRICOT FLOWERING IN SR SERBIA AS AN INDICATOR OF THE OCCURRENCE OF CERTAIN METEOROLOGICAL CONDITIONS

Klimatološki odnosno meteorološki uslovi nesumnjivo zauzimaju medu ekološkim ciniocima jedno od prvih mesta. Oni igraju presudnu ulogu najpre u ogranicavanju areala odredene biljne vrste, a zatim, u granicama toga areala, uslovljavaju dinamiku porasta kao i brzinu smenjivanja faza razvica, tj. trajanje vegetacionag perioda doticne vrste.

Da bi se utvrdile zakonitosti ove zavisnosti na podrucju SR Srbije, tj. u klimatskim uslovima koji ovde vladaju, pristupilo se, pored postojece osnovne mreze, organizovanju specijalne mreze fenoloških osmatrackih punktova.

Naime, od 1951. godine postoji i radi osnovna mreza fenoloških stanica, kojih u SR Srbiji ima oko 90, a na teritoriji SFR Jugoslavije oko 460. Medutirn, raspored ovih stanica, kako u pogledu nadmorskih visina, tako i po pojedinim republikama, prilicno je neujednacen.

Tako je, na primer, odnos broja fenoloških stanica prema površini pojedinih republika najpovoljniji u SR Sloveniji (1 stanica na 155 km²), a najnepovoljniji u SR Srbiji (1 stanica na 995 km²).

U pogledu rasporeda i broja fenoloških stanica prema nadmorskim visinama odredenih podrucja, u predelima do 300 m nadmorske visine ima ukupno oko 250 stanica, dok u predelima od 300 do 1.400 m nadmorske visine ima svega oko 210 stanica. Ovakav odnos ne odgovara odnosu površina na odgovarajucim visinama, a narocito kada se uzme u obzir veca promenljivost datuma nastupanja fenoloskih pojava u predelima vece visine, tj. jace izrazenog reljefa.

Prilikom korišcenja podataka fenoloških višegodišnjih nizova osmatranja konstatovalo se da je cesto bilo prekida u osmatranju odredenih faza razvica, što je, svakako, posledica vcoma obimnog programa osmatranja u osnovnoj mrezi fenoloških stanica (96 objekata sa 608 fenoloških pojava — faza razvica koje treba registrovati).

Iz svih navedenih razloga, a u zelji da se dobija kompletnija fenološka dokumentacija, tj. homogeni nizovi makar i manjeg broja faza, pristupilo se organizovanju pomenute mreze dopunskih fenoloških punktova koja se odlikuje velikom gustinom (oko 900 stanica u SR Srbiji), ali je zato program sveden na najmanji broj objekata.

S obzirom na to što su od svih poljoprivrednih kultura vocke najpogodnije za fenološka proucavanja, jer omogucavaju na istim objektima i pod